น้ำท่วมเพราะอะไร การจัดสรรพื้นที่ใช้สอยของประเทศอาจเป็นคำตอบ

ในช่วง 10-20 ปีที่ผ่านมาประเทศไทยมีการเปลี่ยนแปลงในการใช้พื้นที่อย่างมาก จากสถิติของกรมพัฒนาที่ดินพบว่าตั้งแต่ปี 2551 ถึงปัจจุบัน พื้นที่เพาะปลูกและพื้นที่ทางธรรมชาติถูกเปลี่ยนเป็นเมืองและชุมชนไปแล้วราว 2.8 ล้านไร่ แม้การเกิดเมืองอาจเป็นเพียงสาเหตุหนึ่งที่คงหลีกเลี่ยงได้ยาก แต่การขาดการควบคุมการก่อสร้างอาคารและสิ่งปลูกสร้างจนทำให้เกิดการขวางทางน้ำและทับพื้นที่ซับน้ำที่เคยมีอยู่เดิมก็ทำให้การระบายน้ำส่วนเกินนั้นแทบเป็นไปไม่ได้ในช่วงที่ฝนตกหนักฉับพลัน และยังส่งผลให้เกิดการขาดน้ำในฤดูแล้ง

ภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคตะวันออก เป็นพื้นที่ที่มีการเปลี่ยนแปลงสูงในด้านความสามารถในการซับน้ำ

อุบลราชธานีเป็นอีกจังหวัดหนึ่งที่ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงการจัดสรรพื้นที่ของเมือง โดยมีการเปลี่ยนแปลงพื้นที่ใช้สอยเดิมที่เคยเป็นพื้นที่นาและการเกษตรให้กลายเป็นชุมชนและสิ่งปลูกสร้างมากขึ้นราว 8 หมื่นไร่ (สถิติเปรียบเทียบปี 2551 ถึง 2560) คิดเป็นเกือบ 20% ของการเพิ่มขึ้น เมื่อประจวบกับโครงสร้างทางภูมิศาสตร์ที่เป็นจุดปลายทางของแม่น้ำชีและแม่น้ำมูลก่อนจะไหลลงสู่แม่น้ำโขง ทำให้อุบลราชธานี้ต้องรับภาระหนักจากการลดลงของพื้นที่ซับน้ำเดิม ส่งผลกระทบอย่างชัดเจนต่อความสามารถในการรับมือกับน้ำท่วม

รูปแบบการใช้พื้นที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดน้ำท่วมซ้ำซาก โดยบริเวณที่มีน้ำท่วมซ้ำซากจำนวนมาก (มากกว่า 8-10 ครั้งในรอบ 10 ปี) คือพื้นที่บริเวณภาคเหนือตอนล่างและภาคกลาง พื้นที่เหล่านี้แต่เดิมเป็นเส้นทางการไหลของน้ำธรรมชาติและเป็นพื้นที่ท่วมขังสำหรับการพักน้ำโดยธรรมชาติ การใช้พื้นที่เหล่านี้ในการตั้งเป็นเขตชุมชนโดยก่อสร้างสิ่งปลูกสร้างที่ขวางทางน้ำหรือทับพื้นที่ซับน้ำจึงสามารถส่งผลเสียต่อเส้นทางการไหลของน้ำและทำให้เกิดปัญหาเรื่องน้ำต่อเนื่องได้
SolidSprout
ออกแบบเพื่อสร้างสรรค์สังคม